Studio Asperge. Beeld, tekst. muziek.

De winnaars
 
De meeste kerken in Nederland hebben een goed werkend verwarmingssysteem. Tijdens de afgelopen kerstnacht heb ik bijvoorbeeld nog flink gezweet in de Bossche Sint Jan. Je zou bijna vergeten dat het in een kerk koud hoort te zijn om de gelovigen behoorlijk voor hun zonden te laten boeten. Een kerk in Nederland die zich hiervan iets aantrekt is de Oude Kerk in Amsterdam. Daar is het meestal kouder dan buiten.
 
De laatste tijd worden er veel foto-tentoonstellingen gehouden. De genodigden op een opening wordt geadviseerd om het weerbericht in de gaten te houden. Ik was laatst op de opening van de tentoonstelling van documentair fotograaf Jan van IJken, die een rondreis door Oost-Europa heeft gemaakt en daar gelovigen heeft gefotografeerd. Iedereen zat met zijn winterjas aan in de kerk en de toespraken van gerenommeerde kunsthistorici waren soms moeilijk verstaanbaar door hun klapperende gebitten. Jan van IJken had daarom een originele oplossing bedacht: hij liet dienbladen met Slivovitch-likeur rondgaan om zijn gasten te verwarmen.
 
Eind april was in dezelfde kerk de prijsuitreiking voor de World Press Photo winnaars. Onder mijn driedelig pak droeg ik een extra borstrok en een lange onderbroek. In het VIP-gedeelte werd ik niet toegelaten omdat ik mijn uitnodiging was vergeten. Een stagiaire informeerde mij met hart voor de zaak: “Als u geen uitnodiging heeft, bent u geen VIP; sorry, maar ik moet hard zijn.” Zo werd ik verbannen naar het gedeelte voor het lage volk. En dat terwijl het VIP-gedeelte wel werd verwarmd. Elke VIP had een soort mini-cv’tje onder zijn stoel. Daardoor werd hij van onderen verwarmd, zodat de weldadige warmte zich via zijn VIP-achterste door de rest van zijn lichaam kon verspreiden. Een uur voor de opening hadden stagiaires van de World Press Photo-organisatie nog met haardrogers de kerk geprobeerd warm te föhnen, maar de temperatuur kwam niet boven de twaalf graden in het immense gebouw.
 
Gelukkig hield premier Kok een warme speech met daarin twee grapjes. Tijdens zijn eerste alinea viel in een ander gedeelte van de kerk een groot dienblad met glazen kapot. Wim laste even een stilte in en zei toen: “Dat is te vroeg, de receptie is nog niet begonnen.” Later sprak hij de achternaam van de winnares Lara Jo Regan verkeerd uit, maar daarvoor excuseerde hij zich: “Sorry, we hebben de hele dag geoefend en nog doe ik het fout,” waarna hij zichzelf verbeterde door haar naam nog heel vaak goed uit te spreken. Je spreekt hem hetzelfde uit als de achternaam van de voormalige president Reagan, zoals je de achternaam van Wim hetzelfde uitspreekt als de culinair expert in de keuken. Het wordt nooit wat met die Amerikaanse spelling.
 
De winnaars in de diverse categorieën werden in een prachtige diashow aan het publiek voorgesteld. Daarna werden ze op het podium ontboden, waar ze applaus, hun prijs en een warme omhelzing van jury-voorzitter Robert Pledge in ontvangst namen. Dit alles was goed te volgen op een groot filmscherm. Daarop kon je bijvoorbeeld haarscherp zien dat Robert een vrouwelijke winnares op haar rechterwang wilde kussen. Die winnares had hem dan dus op zijn rechterwang moeten terugkussen, maar had al besloten om op zijn linkerwang te kussen. Even bleven hun gezichten met getuite lippen stilhangen in de lucht, maar snel kwamen ze weer in beweging en ze zoenden elkaar per ongeluk op de mond. Jammer dat niemand daarvan een wereld-persfoto maakte.
 
Persfoto-prijsuitreikingen hebben vaak een licht surrealistisch karakter. Het zijn feestelijke, vrolijke gebeurtenissen, maar de winnende foto’s tonen vaak de grootst mogelijke ellende. Dat plaatst een domper op de feestvreugde. Je hoort bijvoorbeeld: “De eerste prijs gaat naar Jan Jansen voor de uitgehongerde invalide zwerfkinderen die door hun ouders mishandeld zijn,” waarna de de winnaar breeduit glimlachend het podium betreedt en onder daverend applaus zijn prijs in ontvangst neemt. Gelukkig zijn we het er allemaal over eens dat fotojournalistiek moet blijven bestaan en dat de prijzen een stimulans zijn voor fotojournalisten om nog moediger hun werk te doen. Dat is de wereld laten zien wat er nog verbeterd kan worden.